कमल थापालाई फकाउँदै तीन दल
काठमाडौं, २५ भदौ । प्रमुख तीन दलले राप्रपा नेपाललाई संविधानसभामा फर्काउने प्रयास थालेका छन् । प्रमुख दलका शीर्ष नेताले राप्रपा नेपालका अध्यक्ष कमल थापासहितका नेतालाई भेटेर र पत्रमार्फत संविधानसभाको प्रक्रियामा फर्कन आग्रह गरेका हुन् ।
प्रधानमन्त्री सुशील कोइराला, एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र एमाओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले बालुवाटारमा राप्रपा नेपालका नेताहरूलाई भेटेर छलफल गरेका हुन् । भेटपछि शीर्ष दलले संविधान निर्माणमा फर्किन राप्रपा नेपाललाई पत्र पठाएका छन् ।
राप्रपा नेपालका प्रमुख सचेतक दिलनाथ गिरीले विधि र प्रक्रियाबाट हुने संविधान निर्माणमा बाधक नबन्ने पक्षमा रहे पनि आफूहरूलाई निषेध नगर्न तीन दलका नेताको ध्यानाकर्षण गराएको बताए । ‘हामी विधि र प्रक्रियामा आउने संविधानको विरोधी होइनौँ, तर तीन दलले प्रक्रियामा सधैँ निषेध गर्नुभयो । साथ र सहयोग लिने काम भएन,’ भेटमा सहभागी गिरीले भने, ‘त्यसैले अलग हुने निर्णय गर्यौँ । हामीलाई टेक्ने ठाउँसम्म दिए विधि र प्रक्रियालाई सहयोग गर्छौँ भन्दै आएका हौँ ।’
भेटमा राप्रपा नेपालका अध्यक्ष कमल थापाले आफ्ना धारणासहित तराई–मधेसको आन्दोलन जटिल बनेको भन्दै समाधानबारे तीन दलका शीर्ष नेतासँग जानकारी मागेका छन् । ‘तराई आन्दोलित छ, झन् जटल बन्दै गएको छ । संविधान निर्माणपछि थप जटिल हुने देखिएको छ,’ भेटमा थापाको भनाइ उद्धृत गर्दै गिरीले भने, ‘तराईलाई कसरी सम्बोधन गर्नुहुन्छ ?’
थापाको भनाइपछि प्रधानमन्त्री सुशील कोइरालाले वार्ताबाट समस्या खोज्ने बताए । कोइरालाले राप्रपा नेपाललाई सँगै लिएर अघि बढ्न नसकेको साँचो रहेको पनि बताएका थिए । तर, तीनवटै दलका नेताले तराई–मधेसी आन्दोलनका विषयमा विकल्पबारे ठोस केही नभनेको गिरीको भनाइ छ । ‘संविधान ढिलो गर्न हुन्न भन्नेमा उहाँहरू हुनुहुन्छ । संविधान घोषणामा ढिलो गर्न हुन्न भन्ने उहाँहरूको मत देखिन्छ,’ गिरीले भने, ‘संविधान घोषणा गरेपछि पनि असन्तुष्टका माग परिवर्तन गर्न सकिन्छ । ठाउँ दिन सकिन्छ र यसका लागि संशोधन गरेर जान सकिन्छ भन्ने नै उहाँहरूको मत देखिन्छ ।’
प्रक्रियामा फर्कन पत्र
प्रमुख तीन दलका शीर्ष नेताले संविधान निर्माण प्रक्रियामा फर्कन आग्रह गर्दै र बिहीबार राप्रपा नेपाललाई पत्र पठाएका छन् । कांग्रेस, एमाले, र एमाओवादीका शीर्ष नेताहरूले हस्ताक्षर गरेर पत्र पठाएका हुन् ।
लामो समयदेखि नेपाली जनताले आफ्ना प्रतिनिधिद्वारा संविधान निर्माण होस् भनेर राखेको चाहनाअनुरूप संविधान निर्माणको प्रक्रिया निर्णायक चरणमा पुगेकाले संविधानसभामा फर्कन पत्रमा आग्रह गरिएको छ । यस्तो अवस्थामा प्रक्रियाबाट अलग राख्नु कसैका लागि पनि सुखद् नहुने तीन दलका नेताहरूले बताएका छन् ।
‘आफ्नो गम्भीर वैचारिक मतभेदका बाबजुद लोकतान्त्रिक विधि र प्रक्रियाप्रति तपाईं र तपाईंको पार्टीले देखाउँदै आएको प्रतिबद्धताको हामी सराहना गर्दछौँ,’ पत्रमा भनिएको छ, ‘यसर्थ संविधान निर्माणको यस निर्णायक घडीमा विगतदेखिको सहभागितालाई निरन्तरता दिनका लागि यहाँहरूले केही समयअगाडि लिनुभएको निर्णयमा पुनर्विचार गर्नुहुने हामीले अपेक्षा गरेका छौँ । संविधान निर्माणको प्रक्रियामा निरन्तर सहभागी हुन हामी तपाईं र तपाईंको पार्टीलाई आग्रह गर्दछौँ ।’
संविधान निर्माण गरी आर्थिक विकासमा लाग्न सबै एक ठाउँमा उभिनुपर्ने पनि पत्रमा उल्लेख छ । ‘संविधान निर्माणको यस ऐतिहासिक क्षणमा कुनै पनि राजनीतिक दल र सभासद्ले संविधान निर्माणको प्रक्रियाबाट आफूलाई अलग राख्नु हामी कसैका लागि पनि सुखद हुन सक्दैन,’ पत्रमा भनिएको छ, ‘तर, राष्ट्रियतालाई मजबुद बनाउने, जनतालाई लोकतान्त्रिक अधिकारले सम्पन्न बनाउने तथा जनताको आर्थिक–सामाजिक विकास गर्ने लक्ष्यमा हामी सबै एक ठाउँमा उभिन सक्छौँ ।’ विगतका अनुभवको समीक्षा गर्दै राष्ट्रिय एकता र सामाजिक सद्भाव कायम गरी राष्ट्रहितको पक्षमा निरन्तर क्रियाशील रहनु सबैको साझा कर्तव्य भएको पनि पत्रमा छ ।
राप्रपा नेपालका सहप्रवक्ता मोहन श्रेष्ठले प्रमुख दलसँगको छलफलपछि प्राप्त पत्रलाई सकारात्मक रूपमा लिएको बताए । ‘चार दलको छलफलपछि तीन दलले पत्र पठाएका छन् यसलाई हामीले सकारात्मक रूपमा लिएका छौँ,’ श्रेष्ठले भने, ‘आगामी शनिबार बस्ने केन्द्रीय कार्यसमितिको बैठकले पत्रबारे, प्रक्रियामा सहभागी हुने वा छाड्ने निर्णयमा अडिग हुने भन्ने निर्णय गर्छ ।’
